حالا با گذشت چند سال از معرفی بیتکوین، پادشاه ارزهای دیجیتال تعداد کل بیت کوین های استخراج شده به مقدار قابلتوجه بیش از 19 میلیون رسیده است. این مسئله باعث ایجاد این سؤال در ذهنها شده که چرا عرضه بیتکوین محدود است و با توجه به این محدودیت و تعداد بیت کوین های استخراج شده، چه مدت دیگر میتوان بیتکوین استخراج کرد و یا زمانی که آخرین بلاک استخراج شود چه اتفاقی برای ماینرها و دارندگان ارز دیجیتال بیت کوین خواهد افتاد. در ادامه مقاله به این سؤالات پاسخ میدهیم.
کلا چه تعداد بیت کوین وجود دارد؟
زمانی که ساتوشی ناکاموتو وایتپیپر (Whitepaper) یا طرح اصلی بیتکوین را در سال 2008 ارائه کرد تعداد کل بیت کوین ها را 21 میلیون توکن در نظر گرفت. بلاکچین بیتکوین بهصورت رسمی در سال 2009 ایجاد و بلاک جنسیس آن یعنی اولین بلاک در همان سال استخراج شد. از آن زمان تابهحال (تا تاریخ نگاشت مقاله، 25 ژوئن 2022):
- تعداد 19,076,581.25 تعداد بیت کوین های استخراج شده و در گردش است.
- تعداد بیت کوین های باقی مانده حدود 1,923,418.8 کوین است.
با توجه به این اعداد میتوان گفت:
- حدود 90 درصد بیتکوینها عرضه شده.
- بهطور متوسط در هر روز 144 بلاک و به ازای هر بلاک، 6.25 بیتکوین یعنی مجموعاً 900 بیتکوین قابل استخراج است.
- همچنین حدود 742،253 بلاک بیتکوین استخراج شده است.
این اعداد حدودا هر 10 دقیقه یکبار که بلاک جدیدی استخراج میشود و 6.25 بیتکوین جدید وارد چرخه میشود، تغییر میکند.
چرا عرضه بیت کوین محدود به 21 میلیون واحد است؟
بیتکوین حول اصل تعداد عرضه محدود شکل گرفت. بهاینترتیب ساتوشی ناکاموتو، خالق آن عدد 21 میلیون را برای سقف عرضه آن انتخاب کرد. این محدودیت تعداد کل بیت کوین در آینده ارز دیجیتال بیت کوین، باعث کمیاب شدن ارز دیجیتال و تضمین ارزشمندی آن برای سالهای آینده میشود. بههمیندلیل است که بیتکوین را طلای دیجیتال مینامند. چراکه مقدار آن، مثل طلا محدود است.
تئوری جایگزینی عرضه پول
ساتوشی ناکاموتو با ایجاد محدودیت تعداد کل بیت کوین و کاهش سرعت ایجاد آن قصد داشت ارزش هر واحد بیتکوین (معروف به ساتوشی) را در طول زمان افزایش دهد.
براساس ایمیلی که ظاهراً بین ناکاموتو و مایک هرن (Mike Hearn) یکی از مدیران Bitcoin Core ارسال شده است ساتوشی استدلال کرده که اگر 21 میلیون سکه وارد چرخه شود 0.001 بیتکوین ارزشی حدود 1 یورو خواهد داشت. این پیشبینی در سال 2013 که بیتکوین قیمت 1000 یورو را رد کرد به وقوع پیوست. درحالحاضر هر 0.001 بیتکوین حدود 8.25 یورو ارزش دارد.
بااینحال این احتمال نیز وجود دارد که ساتوشی چشمانداز بسیار وسیعتری در ذهن داشته است. در زمان عرضه بیتکوین مقدار عرضه پول در جهان حدود 21 تریلیون دلار بود که بهعنوان عرضه پول M1 شناخته میشد و متشکل از پول نقد، سکه، چک مسافرتی و غیره بود.
بهاینترتیب اگر قرار باشد بیتکوین رشد کند و تبدیل به یک پول جهانی و جایگزین همه موارد تشکیل دهنده M1 شود، ارزش هر بیتکوین یکمیلیون دلار خواهد شد. ارزش هر ساتوشی (صد میلیونیوم بیتکوین) نیز 0.01 دلار میشود.
یک توضیح دیگر
بااینکه عرضه پول M1 دلیل قابلقبولتری به نظر میرسد امام ممکن است دلایل سادهتری هم برای محدودیت تعداد کل بیت کوین وجود داشته باشد. کد اصلی بیتکوین میزان سختی استخراج را طوری تنظیم میکند که هر بلاک، صرفنظر از میزان هشریت شبکه هر 10 دقیقه یکبار استخراج شود. بهاینترتیب در یک چرخه چهار سال 210 هزار بیتکوین استخراج شده و سپس پاداش استخراج نصف میشود. در 4 سال اول، پاداش هر بلاک 50 استخراج بیت کوین، در 4 سال بعدی 25 بیتکوین و از سال 2016 تا 2020، 12.5 بیتکوین و در حال 6.25 بیتکوین است.
با بررسی بیشتر متوجه میشویم مجموع پاداشهای بلاکها در هر چرخه 4 ساله برابر 100 بیتکوین است (50+25+12.5+6.25+3.125 +…). با ضرب این عدد در رقم 210،000 بلاک در هر چرخه به عدد 21 میلیون خواهیم رسید؛ اما اینکه کدام استدلال، استدلال واقعی ناکاموتو بوده را تنها خود او میداند.
چه زمانی آخرین بیت کوین عرضه خواهد شد؟
زمان استخراج آخرین بیت کوین با در نظر گرفتن شرایط مشابه امروز، سال 2140 خواهد بود. اگر در نظر بگیریم که هر 10 دقیقه یکبار یک بلاک به بلاکچین بیتکوین اضافه میشود و با توجه به اینکه میزان پاداش استخراج بیت کوین، هر چهار سال یکبار نصف میشود (پدیده هالوینگ)، میتوان انتظار داشت که استخراج تعداد بلاکهای باقی مانده و عرضه تعداد کل بیت کوین بیش از 120 سال زمان ببرد یعنی در سال 2140 رخ دهد. بااینحال ممکن است در این مدت اتفاقاتی بیفتد و این تعداد کل بیت کوین های باقی مانده زودتر استخراج شوند.
بعد از استخراج تمام بیت کوینها چه اتفاقی میافتد؟
استخراج ارز دیجیتال یا ماینینگ فرآیند تأیید تراکنشها و اضافه کردن بلاک به بلاکچین بیتکوین است. ماینرها با بکارگیری سختافزارهای خاصی، مسائل ریاضیاتی پیچیدهای را حل میکنند تا بلاک را تأیید کنند. آنها به دلیل این مشارکتی که در کار شبکه دارند، کارمزد تراکنشها را همراه مقداری بیتکوین پاداش میگیرند. درحالحاضر میزان پاداش استخراج بیتکوینها 6.25 بیتکوین به ازای هر بلاک است.
بعد از رسیدن به سقف استخراج بیت کوین، ماینرها بهخاطر تولید بلاک جدید، بیتکوینی دریافت نمیکنند. آن زمان، تنها بهخاطر مشارکت در شبکه، کارمزد تراکنشها به آنها تعلق میگیرد.
درحالحاضر هزینههای استخراج با کمک پاداش استخراج پوشش داده میشود اما اگر بعد از استخراج آخرین بلاک بیتکوین، قیمت آن بالا رود و ازنظر تئوریک، ماینرها بتوانند تراکنشهای کافی را تأیید کنند. میزان کارمزدی که به دست خواهند آورد هزینههایشان را پوشش خواهد دارد؛ اما میزان کارمزدها به وضعیت آینده شبکه وابسته خواهد بود.
اگر از دیدگاه دیگر نگاه کنیم، با تمام شدن تعداد کل بیت کوین های باقی مانده و توقف استخراج، بیتکوین تبدیل به یک چیز کمیاب شده و احتمالا مردم برای خرید آن هجوم میآورند و قیمت آن بهشدت بالا میرود. بخصوص که حتی بعد از استخراج همه بیتکوینها، 21 میلیون در گردش نخواهند بود بلکه بسیاری از این کوینها گم شدهاند و مالکی ندارند. بهاینترتیب مالکان بیتکوین، بهشدت ثروتمند خواهند شد.
در یک نگاه
تعداد کل توکنهای بیتکوین 21 میلیون عدد است که درحالحاضر تعداد کل بیت کوین های استخراج شده بیش از 90 درصد است و پیشبینی میشود استخراج بقیه توکنها تا سال 2140 ادامه داشته باشد. بااینحال ممکن است همهچیز در آینده تغییر کند. هیچکس دقیقاً نمیداند چرا ساتوشی ناکاموتو عدد 21 میلیون را برای سقف استخراج بیت کوین انتخاب کرده است بااینحال حدس میزنند با رسیدن زمان استخراج آخرین بیت کوین، این رمزارز بهشدت ارزشمند شود و هولدرهای خود را ثروتمند سازد. ماینرها نیز با تأمین امنیت بلاکچین و دریافت کارمزد تراکنشها به کار خود ادامه خواهند داد.