توکن چیست و چه فرقی با کوین دارد؟ معرفی انواع توکن و کاربردهای آنها 

توکن یا token اصطلاحی است که این روزها زیاد به گوشمان می‌خورد. توکن به عنوان یک ماهیت جدید تفاوت‎‌هایی با کوین دارد و دارای تنوع زیادی است. در این مطلب با توکن و انواع آن بیشتر آشنا خواهید شد و تفاوت‌های آن با کوین را بهتر درک می‌کنید. همچنین کاربردهای آن را خواهید شناخت و با برخی اصطلاحات مانند توکن سوزی آشنا خواهید شد.

توکن چیست و چطور بوجود آمد؟

برای تعریف توکن باید گفت که توکن‌ها ارزهای دیجیتالی هستند که روی بلاک چین‌های موجود ایجاد می‌شوند. این یعنی بلاک چین مستقلی ندارند و بر بستر بلاک چین‌های دیگر فعالیت می‌کنند. به لطف ایجاد و تسهیل قراردادهای هوشمند، اتریوم رایج‌ترین پلتفرم token بلاک چین است. در واقع توکن‌هایی که روی پلتفرم اتریوم ساخته می‌شوند به عنوان توکن‌های ERC-20 شناخته می‌شوند. توکن شیبا اینو یکی از مثال‌هایی است که از بستر اتریوم برای فعالیت خود استفاده  می‌کند و شبکه بلاک چین مستقلی ندارد.

البته با گذشت زمان توکن‌ها تنها به عنوان یک ابزار معاملاتی به کار نمی‌روند و نقش‌های مختلف انتزاعی در بستر دیجیتال پذیرفته‌اند. نمونه بارز آن توکن‌های غیرمثلی هستند که کارکرد یک ابزار معاملاتی را ندارند.

توکن چرا و چطور ساخته می شود؟

برخلاف کوین، ساخت یک token توانمندی یا مهارت خاصی نمی‌خواهد و تنها چند دقیقه وقت شما را می‌گیرد. البته این موضوع را باید در نظر داشت که ساخت توکن به افراد تازه کاری که با مهارت‌های فنی ساخت یک شبکه بلاک چین آشنایی ندارند، توصیه نمی‌شود. در واقع برای ساخت توکن نیاز به مقداری از توکن مادر شبکه دارید. به عنوان مثال برای ساخت یک توکن در شبکه اتریوم نیاز به داشتن مقداری اتر است تا ماینرهای شبکه را وادار به اعتبارسنجی تراکنش توکن (ایجاد) کند.

به یاد داشته باشید که برای تمام تراکنش‌های توکن در یک بلاک چین و نه فقط برای ایجاد آن، باید کارمزد پرداخت شود. بنابراین، هر برنامه‌ای که بر روی اتریوم ساخته شده است باید از کوین‌های اتر برای انتقال توکن‌های خاص برنامه از یک کاربر به کاربر دیگر یا بین برنامه و کاربر استفاده کند.

بیشتر توکن‌ها برای استفاده با برنامه‌های غیرمتمرکز یا dApps وجود دارند. زمانی که توسعه‌دهندگان در حال ایجاد token خود هستند، می‌توانند تصمیم بگیرند که چه تعداد واحد بسازند و این توکن‌های جدید هنگام ایجاد به کجا ارسال شوند. آنها در این مرحله مقداری از ارز دیجیتال بومی را روی بلاک چینی که توکن روی آن ایجاد می‌شود، پرداخت می‌کنند.

پس از ایجاد، توکن‌ها اغلب برای فعال کردن ویژگی‌های برنامه‌ای که برای آن طراحی شده‌اند استفاده می‌شوند.

به عنوان مثال، Musicoin توکنی است که به کاربران امکان دسترسی به ویژگی‌های مختلف پلتفرم Musicoin را می‌دهد. این ویژگی‌ها می‌تواند تماشای یک موزیک ویدیو یا پخش یک آهنگ باشد.

تفاوت توکن و کوین چیست؟

همانطور که گفتیم، token ارز دیجیتالی است که شبکه بلاک چین مستقل  و منحصر به خود نداشته و در بستر بلاک چین دیگری فعالیت می‌کند. این در حالی است که کوین، ارز دیجیتالی است که در بستر بلاک چینی مستقل فعالیت می‌کند. به عبارت بهتر، کوین شبکه بلاک چین خاص خود را طراحی کرده و در آن فعالیت می‌کند.

از نمونه‌های مختلف کوین‌ها که در بستر بلاک چین خودشان کار می‌کنند می‌توان به لایت کوین، بیت کوین، اتریوم و پولکادات اشاره کرد. همچنین توکن‌های معروفی که در بستر دیگر شبکه‌ها کار می‌کنند شامل تتر، دای، شیبا اینو و بیت تورنت هستند.

انواع توکن کدامند؟

توکن‌ها انواع مختلفی دارند و در نوع خود دارای تنوع بالایی هستند. همین تنوع باعث جلب توجه زیادی در میان فعالان حوزه ارزهای دیجیتال شده است. افزایش استقبال از توکن‌های مختلف و کاربرد آن ها در حوزه‌های مختلف، کاهش تسلط کوین‌های معروف بازار، به خصوص کاهش تسلط بیت کوین را به همراه داشته است. به طور کلی توکن‌ها به صورت زیر دسته‌بندی می‌شوند:

توکن ‌های اوراق بهادار

بیشتر توکن‌های صادر شده توسط ICO توکن‌های اوراق بهادار هستند. شخصی که آن‌ها را خریداری می‌کند، پول خود را با انتظار سود در ICO سرمایه‌گذاری می‌کند. بر اساس قوانین سوئیس، با این اوراق مانند اوراق بهادار سنتی رفتار می‌شود.

توکن‌ های برنامه نویسی شده

توکن برنامه نویسی شده جزء اصلی کد منبع است. کاراکترها به عنوان یکی از پنج کلاس نشانه‌هایی دسته‌بندی می‌شوند که عملکردهایشان (ثابت، شناسه‌ها، عملگرها، کلمات رزرو شده و جداکننده‌ها) را مطابق با قوانین زبان برنامه‌نویسی توصیف می‌کنند.

توکن‌ های پلتفرمی

توکن‌های پلتفرمی از زیرساخت‌های بلاک چین به منظور ارائه برنامه‌های غیرمتمرکز (dapps) برای کاربردهای مختلف استفاده می‌کنند. به عنوان مثال، رمز ارز دای که به عنوان یک استیبل کوین طبقه‌بندی می‌شود به دلار آمریکا متصل است و قیمت آن از طریق مکانیسم‌های تعبیه شده در قراردادهای هوشمند حفظ می‌شود. همچنین این رمز ارز می‌تواند به عنوان یک token پلتفرم طبقه‌بندی شود زیرا بر روی بلاک چین پرکاربرد اتریوم ساخته شده است.

توکن های تراکنشی (معاملاتی)

توکن‌های معاملاتی برای انجام تراکنش‌ها استفاده می‌شوند. آنها به عنوان واحدهای معاملاتی به کار می‌روند و در ازای کالاها و خدمات مبادله می‌شوند. این توکن‌ها اغلب مانند ارزهای سنتی عمل می‌کنند، اما در برخی موارد، مزایای بیشتری را ارائه می‌دهند. به عنوان مثال، با ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز مانند بیت کوین و دای، این امکان برای کاربران وجود دارد که بدون واسطه سنتی یا مرجع مرکزی، مانند بانک یا درگاه پرداخت، تراکنش‌ها را انجام دهند.

توکن های کاربردی

توکن های کاربردی در یک پروتکل موجود در بلاک چین ادغام می‌شوند و برای دسترسی به خدمات آن پروتکل مورد استفاده قرار می‌گیرند. آنها مانند توکن‌های اوراق بهادار برای سرمایه‌گذاری مستقیم ایجاد نمی‌شوند، اما می‌توانند برای پرداخت خدمات در اکوسیستم خاص خود استفاده شوند. رابطه بین پلتفرم و توکن ابزار هم افزایی است، زیرا پلتفرم امنیت token ابزار را فراهم می‌کند در حالی که token فعالیت شبکه لازم برای تقویت اقتصاد پلتفرم را فراهم می‌کند.

به عنوان مثال، دای در Axie Infinity، یک دنیای حیوانات خانگی دیجیتال با اقتصاد متعلق به بازیکن، ادغام شده است و یک ارز درون بازی پایدار را برای بازیکنان فراهم می‌کند. پروژه‌های دیگر، مانند Cryptocup، از پایداری Dai به منظور ارائه تجربه بهتر برای کاربران استفاده می‌کنند.

توکن های حاکمیتی

از آنجایی که پروتکل‌های غیرمتمرکز به تکثیر و تکامل خود ادامه می‌دهند، نیاز به اصلاح فرآیندهای تصمیم گیری پیرامون آنها حیاتی است. حاکمیت زنجیره‌ای به همه ذینفعان اجازه می‌دهد تا در مورد نحوه مدیریت یک سیستم با یکدیگر همکاری کنند، بحث کنند و رأی دهند. توکن‌های حاکمیتی به سیستم‌های رای گیری مبتنی بر بلاک چین کمک می‌کند، زیرا اغلب برای نشان دادن حمایت از تغییرات پیشنهادی و رای دادن به پیشنهادات جدید، مورد استفاده قرار می‌گیرد. در پروتکل Maker، نشانه حاکمیت MKR است.

توکن های سهمی

اگر یک token نشان‌دهنده مقداری سهام یا دارایی در شرکتی باشد که آن را منتشر می‌کند، یک توکن سهام است. با این حال، تعداد کمی از شرکت‌ها از ICO استفاده کرده‌اند، زیرا دستورالعمل‌های نظارتی زیادی در مورد اینکه چه چیزی قانونی است و چه چیزی نیست وجود ندارد.

کاربردهای توکن چیست؟

کاربردهای توکن‌ها فوق‌العاده گسترده است حتی شاید بیشتر از کوین‌ها! توکن‌ها در انواع بخش‌ها فعالیت می‌کنند که همین مسئله جنبه خاصی به آن‌ها بخشیده است. درادامه با بخشی از کاربردهای توکن‌ها آشنا خواهید شد:

1.بازی‌های بلاکچینی

بازی‌های بلاکچینی که این روزها سر و صدای زیادی به پا کرده‌اند و مورد استقبال افراد زیادی قرار گرفته‌اند یکی دیگر از جایگاه‌های مناسب برای کاربرد توکن‌ها هستند. در این بازی‌ها ممکن است برای شروع بازی نیاز به داشتن مقدار مشخصی توکن داشته باشید یا در بازی شخصیت‌ها یا ابزاری را در قالب توکن‌های غیرمثلی دریافت کنید. همچنین ممکن است در انتها به عنوان پاداش نتایج توکن خاصی را دریافت کنید. از نمونه‌های معروف آن می‌توان به توکن  slpدر بازی اکسی اینفینیتی اشاره کرد.

2.استیبل کوین‌ها

بی‌شک مهم‌ترین کاربرد توکن‌ها در استیبل کوین‌ها است و به عنوان یک ابزار معاملاتی با پشتوانه ارزهای فیات به کار می‌رود. تتر به عنوان معروف‌ترین نوع آن در بسترهای بلاک چینی مختلفی از جمله اتریوم و بایننس فعالیت دارد. استیبل کوین‌ها ارزهایی هستند که بهای آن‌ها همواره ثابت است.

3.ابزار معاملاتی

اولین چیزی که به ذهن هر فرد می‌رسد قطعا کاربرد معاملاتی بودن این ارزها است. توکن‌ها همانند کوین‌ها می‌توانند کاربرد معاملاتی داشته باشند و در ازای هر چیز معامله شوند. هر چند معامله آن‎‌ها با کالاها و پذیرفتنشان توسط کمپانی و فروشگاه‌های زنجیره‌ای بزرگ فعلا میسر نیست.

4.کاربرد سمبلیک

برخی از توکن‌ها جنبه نمادین دارند و فقط قابل خرید فروش هستند. شاید برای شما عجیب باشد که این توکن‌ها چه کاربردی دارند اما جواب به این سوال با گذشت زمان مشخص می‌شود. در اصل این توکن‌ها که اغلب در چارچوب توکن‌های غیرمثلی می‌گنجند جنبه نمادین دارند. برای درک توکن‌های غیرمثلی یک تابلوی نقاشی خاص را تصور کنید که به مزایده گذاشته می‌شود و افراد شرکت‌کننده با ارقام بالا برای خریداری آن رقابت می‌کنند. توکن غیرمثلی تقریبا تعریف مشابهی در بستر دیجیتال داشته و معمولا تنها یک نمونه از آن ساخته می‌شود.

ممکن است شما یک توکن غیرمثلی را خریداری کنید و پس از گذشت مدت زمان مشخصی ارزش آن به مقدار قابل توجهی افزایش یابد. اتفاقی که در مورد تابلوهای نقاشی یا آثار هنری نیز صدق می‌کند.

توکن سوزی یعنی چه؟

تیم‌های توسعه برخی از توکن‌ها در برهه‌ای از زمان تصمیم به حذف تعدادی از توکن‌های موجود در شبکه می‌کنند که به این کار اصطلاحا توکن سوزی (Token Burn) گفته می‌شود. هدف از توکن سوزی در موقعیت‌های مختلف متفاوت بوده، اما به طور معمول هدف از توکن سوزی افزایش بهای یک token است.

توکن بخریم یا نه؟

جواب به این سوال قطعا مثبت است! اگر در فکرسرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال هستید از توکن‌ها غافل نشوید. بسیاری از توکن‌ها با وجود عدم بهره‌مندی از شبکه بلاک چین مستقل اما آینده روشنی دارند و ممکن است شبکه بلاک چین خود را در ادامه طراحی کنند. از طرفی بسیاری از میم کوین‌ها منابع سرمایه‌گذاری کوتاه مدت خوبی برای تریدرها هستند و این دسته از سرمایه‌گذارها می‌توانند سود خوبی از توکن‌ها ببرند.

در یک نگاه

مطمئنا یکی از مهم ترین روش‌های سرمایه گذاری در بازار ارزهای دیجیتال، توکن‌ها هستند. توکن‌ها با کاربرد‌های متفاوتی که دارند مسیر سرمایه‌گذاری را برای طرفداران خود هموارتر می‌کنند. شما هم باید با بررسی دقیق هر توکن و جایگاه آن تصمیم خود را برای سرمایه گذاری بگیرید.