استیکینگ ارز دیجیتال راهی برای کسب درآمد غیرفعال با استفاده از ارزهای دیجیتال خاص، برای کمک به تأیید تراکنشها در شبکه بلاک چین است. استیکینگ یا سهام گذاری با استخراج کریپتو تفاوت دارد، اگرچه هر دو میتوانند بازدهی بیشتری نسبت به یک حساب پسانداز معمولی ارائه دهند.
شاید اصطلاحات Staking کریپتو پیچیده به نظر برسد، اما اصول آن بسیار ساده است. همچنین تعداد زیادی از صرافیهای آنلاین وجود دارند که هدفشان سادهتر کردن استیک ارز دیجیتال، برای کاربران روزمره است.
اگر تصمیم دارید از داراییهای خود برای استیکینگ ارزهای دیجیتال استفاده کنید، این راهنما چگونگی انجام فرآیند سهام گذاری را توضیح میدهد. همچنین ارزهای دیجیتالی را که میتوان استیک کرد، معرفی میکند.
استیکینگ ارز دیجیتال چیست؟
سهام گذاری ارز دیجیتال، فرآیند قفل کردن داراییهای رمزنگاریشده به منظور به دست آوردن پاداش یا کسب سود است. ارزهای دیجیتال از فناوری بلاک چین استفاده میکند که در آن تراکنشهای تاییدشده و دادههای حاصل در بلاک چین ذخیره میشود. Staking روش دیگری برای اعتبارسنجی تراکنشها در یک بلاک چین است.
بسته به نوع ارز دیجیتال و فناوریهای پشتیبان آن، فرآیندهای اعتبارسنجی از روش اجماع «اثبات سهام» یا «اثبات کار» استفاده میکنند. هر یک از این روشها به شبکههای کریپتو کمک میکند تا درباره تایید صحت تراکنشها و اضافه شدن آنها به بلاک چین، به توافق برسند.
اما دستیابی به این اجماع نیازمند مشارکتکنندگان است. سرمایهگذارانی که به طور فعال داراییهای دیجیتال را در کیف پول خود نگه میدارند یا قفل میکنند، در فرآیندهای اجماع اثبات سهام (PoS) شبکهها، مشارکت دارند. سهامگذاران در اصل، تراکنشهای روی بلاک چین را تأیید میکنند و در شبکهها به آنها پاداش میدهند.
استیکینگ کریپتو شبیه به واریز پول نقد در یک حساب پسانداز است. سپردهگذار در زمانی که پول خود را در بانک نگه میدارد، به ازای آن سود دریافت میکند. سرمایه قفل شده در بانک برای مقاصد دیگر مانند وام دادن استفاده میشود.
نحوه کار استیکینگ یا سهام گذاری چگونه است؟
برای سرمایهگذاران، استیک ارز دیجیتال یک درآمد غیرفعال محسوب میشود. هنگامی که یک سرمایهگذار داراییهای دیجیتال خود را به اشتراک میگذارد و به عبارتی آنها را در کیف پول خود قفل میکند، شبکه میتواند از آن داراییها برای ایجاد بلاکهای جدید در بلاک چین استفاده کند. هر چه ارز دیجیتال بیشتری را در اختیار داشته باشید، احتمال انتخاب داراییهای شما برای تایید تراکنش، بیشتر است.
اطلاعات در بلاک جدید نوشته شده و از داراییهای سرمایهگذار برای اعتبارسنجی آن استفاده میشود. از آنجایی که این داراییها قبلا دادههایی را از بلاک چین دریافت کردهاند، میتوان از آنها بهعنوان اعتبارسنج، استفاده کرد. در نتیجه شبکه به سهامگذار پاداش میدهد.
استخر استیکینگ چیست؟
استخر سهام در واقع تجمع گروهی از دارندگان ارزهای دیجیتال است که منابع خود را با یکدیگر ترکیب میکنند تا شانس بیشتری برای اعتبارسنجی بلاکها و دریافت پاداش داشته باشند. آنها قدرت سهام خود را ترکیب کرده و پاداشها را متناسب با میزان مشارکت خود در استخر، تقسیم میکنند.
راهاندازی و نگهداری استخر، اغلب به زمان و تخصص زیادی نیاز دارد. در شبکههایی که مانع ورود فنی یا مالی تا حدودی زیاد باشد، استخرهای استیکینگ مؤثرتر هستند. به این ترتیب، بسیاری از ارائه دهندگان استخر از جوایز سهام گذاری که بین شرکتکنندگان توزیع میشود، هزینه دریافت میکنند.
علاوه بر این، استخرها ممکن است انعطافپذیری بیشتری را برای سهامداران فردی فراهم کنند. به طور معمول، سهام باید برای یک دوره ثابت قفل شود و اغلب یک زمان برداشت یا عدم تعهد دارد که پروتکل آن را تعیین میکند.
همچنین برای ورود به بعضی از استخرها، به حداقل موجودی نیاز است. اکثر استخرهای استیکینگ به حداقل موجودی پایینی نیاز دارند و زمان برداشت اضافی را در نظر نمیگیرند. به این ترتیب، پیوستن به یک استخر، به جای سهام گذاری انفرادی ممکن است برای کاربران جدید، ایدهآل باشد.
انواع روشهای استیکینگ ارز دیجیتال کدام است؟
به طور کلی، دو راه برای Staking وجود دارد: میتوانید نماینده یا اعتبارسنج شوید.
نماینده بودن برای کاربران معمولی کریپتو بسیار سادهتر است و در واقع همان تصوری است که مردم در مورد استیکینگ دارند. اعتبارسنجی به دانش فنی بالایی از رمزارز، تجهیزات تخصصی، حجم زیادی از ارزهای دیجیتال و اینترنت قوی نیاز دارد. بنابراین اغلب، مؤسسات بهعنوان اعتبارسنج عمل میکنند.
در همین حال، هنگامی که شما نماینده میشوید، به سادگی ارزهای دیجیتال قفلشده خود را به یک اعتبارسنج شناختهشده میدهید. در عوض اعتبارسنجها درصد کمی از پاداش شما را خواهند گرفت.
با سهام گذاری هر ارز دیجیتال، پاداشی در قالب همان دارایی که استیک کردهاید، خواهید گرفت. یعنی اگر کاردانو را سهام گذاری کنید، پاداش شما با کاردانو پرداخت میشود.
کدام ارزها استیک میشوند؟
در چند سال گذشته، مفهوم اجماع اثبات سهام جدید بود و سکههایی که برای سهام گذاری انتخاب میشد، محدود بودند. اما امروزه تعداد بسیاری از پروژههای کریپتو از PoS استفاده میکنند و برخی صرافیها، کسب درآمد کریپتو را برای کاربران با قفل کردن سکهها، آسانتر از همیشه کردهاند.
در اینجا فهرستی از سکههایی که کسب درآمد غیر فعال از طریق استیکینگ را برای کاربران امکانپذیر میکنند، تهیه شده است.
اتریوم (ETH)
اتر (ETH)، ارز دیجیتال شبکه اتریوم، به یکی از محبوبترین ارزهای دیجیتال در بازار تبدیل شده است. استیک اتریوم، حداقل 32 اتر نیاز دارد. پاداشها متفاوت است، اما انتظار میرود که نرخ بازدهی سهام اتریوم، 5 تا 17 درصد در سال باشد.
ایاس (EOS)
EOS شبیه اتریوم است و برای پشتیبانی از برنامههای غیرمتمرکز استفاده میشود. با سهام گذاری توکنهای EOS، میتوان در تایید تراکنشهای این شبکه شرکت داشت و پاداش کسب کرد. نرخ بازده مورد انتظار برای این رمز ارز، سالانه 3.2 درصد است.
تزوس (XTZ)
مانند ایاس و اتریوم، تزوس یک شبکه بلاک چین منبع باز با ارز بومی خود، با نماد XTZ است. همچنین میتوان آن را روی پلتفرمها و شبکههای خاصی قرار داد. نرخ بازده مورد انتظار فعلی برای استیکینگ حدود 6 درصد است.
اتم (ATOM)
کازماس یا اتم خود را «اینترنت بلاک چین» مینامد. تیم سازنده این پروژه امیدوار است که بلاک چینهای مختلف را گرد هم آورد و به آنها اجازه دهد تا با یکدیگر تعامل داشته باشند. این ایده بهعنوان «تعامل پذیری» شناخته میشود.
صرافیهای کوینبیس، بایننس و کراکن از استیکینگ ارز دیجیتال ATOM پشتیبانی میکنند. در سال 2021، سود سهام ATOM سالانه حدود 7 درصد بود.
کاردانو (ADA)
کاردانو یک پلتفرم قرارداد هوشمند، و بسیار شبیه اتریوم است. اما این پلتفرم چند لایه است که یک لایه برای تراکنش ADA، ارز دیجیتالی که شبکه اثبات سهام کاردانو را تامین میکند، و لایه دیگر برای توسعه برنامههای غیرمتمرکز (dApps) دارد. در صرافی بایننس میتوان کاردانو را با بازدهی سالانه 24 درصد، سهام گذاری کرد.
سولانا (SOL)
سولانا هم یکی دیگر از گزینههای مناسب در بین بهترین ارزهای دیجیتال است. سرمایهگذاران میتوانند از توکن SOL شبکه سولانا، برای Staking استفاده کنند. سرمایهگذاران باید از کیفپولهای دیجیتالی که از توکنهای این شبکه پشتیبانی میکنند، برای سهام گذاری در یک استخر استفاده کنند.
پولکادات (DOT)
پولکادات یک ارز دیجیتال جدیدتر است که در آگوست 2020 ایجاد شد. این رمز ارز مانند کازماس، تلاش دارد که قابلیت همکاری را ارائه دهد. پولکادات برای پشتیبانی از پاراچین (بلاکچینهای موازی) یا بلاک چینهای مختلف ایجادشده توسط توسعهدهندگان مختلف طراحی شده است.
صرافی کراکن از استیکینگ توکن DOT پشتیبانی میکند. پاداش سهام گذاری پولکادات سالانه حدود 12 درصد است.
سرمایهگذاران بهتر است به خاطر داشته باشند که اگرچه این بازدهیهای بالا ممکن است در مقایسه با بازارهای مالی سنتی بهتر به نظر برسند، اما ریسک زیادی نیز به همراه دارند، چون ارزهای دیجیتال میتوانند به سرعت ارزش خود را از دست بدهند.
پاداش سهام گذاری چگونه محاسبه میشود؟
پاسخ یکسان یا کوتاهی برای این پرسش وجود ندارد. هر شبکه بلاک چین ممکن است از روش متفاوتی برای محاسبه پاداشها استفاده کند.
برخی از آنها به صورت بلاک به بلاک محاسبه میشوند و فاکتورهای مختلف را در نظر میگیرند. این فاکتورها میتواند شامل موارد زیر باشد:
- اعتباردهنده چند سکه دارد
- مدت زمانی است که اعتباردهنده به طور فعال استیک کرده است
- در مجموع چند سکه در شبکه استیک شده است
- نرخ تورم
- و عوامل دیگر
برای بعضی دیگر از شبکهها، پاداشهای Staking به صورت درصد ثابت تعیین میشود. این پاداش بهعنوان نوعی جبران تورم، بین اعتبارسنجها توزیع خواهد شد. تورم کاربران را تشویق میکند تا سکههای خود را به جای نگهداری و به اصطلاح هولد کردن، خرج کنند. اما با استفاده از این مدل، اعتبارسنجها میتوانند پاداشی را که در انتظار آنهاست، محاسبه کنند.
ممکن است برای بعضی از سهامگذاران، یک برنامه پاداش قابل پیشبینی، به جای شانس احتمالی برای دریافت پاداش بلاک، مطلوب به نظر برسد. همچنین از آنجایی که این اطلاعات عمومی است، میتواند شرکتکنندگان بیشتری را تشویق کند تا در استیک ارز دیجیتال مشارکت داشته باشند.
مزایا و معایب استیکینگ چیست؟
بهطور خلاصه میتوان مزایای استیکینگ ارز دیجیتال را این چنین عنوان کرد:
- استیکینگ ارز دیجیتال میتواند درآمد غیرفعالی برای سرمایهگذاران ایجاد کند.
- برای مبتدیان مناسب است، چون اگر از طریق صرافیها یا استخرهای سهام اجرا شود، روند سادهای دارد.
- نسبت به فرآیند استخراج، با محیط زیست سازگارتر است و انرژی کمتری مصرف میکند.
- در مقایسه با معاملات ریسک کمتری دارد و اما نسبت به سودی که از بانکها دریافت میکنید، بازدهی بالاتری را ارائه میدهد.
همچنین از معایب Staking میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
- ارزش رمز ارز تأثیر مستقیمی بر ارزش کلی سود به دست آمده از استیکینگ دارد، چون پاداشها در قالب همان ارز پرداخت میشود. بنابراین، همیشه سطح نوسانات ارزهای دیجیتال را بهطور کلی تجزیه و تحلیل کنید.
- سرمایهگذاری میتواند هزینههایی را بهخصوص برای کسانی که رمزارز خود را در صرافیها یا استخرهای سهام به اشتراک میگذارند، در بر داشته باشد.
- سرمایهگذاران ممکن است فرصت سرمایهگذاری را از دست بدهند. توکنهای استیکشده اغلب در یک استخر قفل میشوند، به این معنی که نمیتوان برای مدتی به آنها دسترسی پیدا کرد.
چطور رمزارزها را استیک کنیم؟
برای شروع به استیک ارز دیجیتال، یک سرمایهگذار باید تصمیم بگیرد که میخواهد چه رمز ارزی را و در کجا استیک کنند. در ادامه پنج مرحله ساده را برای شروع استیکینگ بررسی میکنیم.
- یک ارز دیجیتال را برای سهام گذاری انتخاب کنید
برای شروع به استیکینگ ارز دیجیتال بهطور مستقل، کاربر باید تصمیم بگیرد که کدام رمز ارز را میخواهد به اشتراک بگذارد و ارز دیجیتال انتخابی خود را خریداری کند.
- حداقل شرایط استیکینگ را بررسی کند
بهعنوان مثال، اتریوم حداقل به 32 ETH نیاز دارد تا اجازه شروع Staking را داشته باشند.
- کیف پول مناسب را برای سکه مورد نظر خود نصب کنید
یک کیف پول رمزنگاری را انتخاب کرده و سکههای خود را برای سهام گذاری در آن ذخیره کنید. شاید لازم باشد به وبسایت اصلی رمزارز مورد نظر بروید و کیف پول مخصوص آن را دانلود کنید.
- مشخص کنید که از چه سخت افزاری استفاده کنید
برای به استیکینگ کریپتو، کاربران به یک اتصال اینترنتی ثابت و بدون وقفه نیاز دارند. یک کامپیوتر دسکتاپ استاندارد، برای این کار مناسب است.
- شروع به استیک کنید
پس از انتخاب سختافزار و دانلود کیف پول نرمافزار، میتواند استیک ارز دیجیتال را شروع کنید.
زمانی که کاربر آن سکهها را در کیف پولی که برای مثال توسط صرافی کوینبیس میزبانی میشود، نگه میدارد، توکنهای بومی شبکههای تزوس و کازماس را میتوان بهطور خودکار استیک کرد.
برای کسانی که ارز دیجیتال قابل استیک را در کیف پول صرافی نگهداری میکنند، صرافی تمام سرمایهگذاریهای پشتیبان را انجام میدهد و کاربران تنها باید رمز ارز را در کیف پول خود نگه دارند.
در یک نگاه
سهام گذاری میتواند راه خوبی برای سرمایهگذاران ارزهای دیجیتال باشد تا از داراییهای خود استفاده کرده و از آنها درآمد کسب کنند.
استیکینگ ارز دیجیتال بسیار شبیه داشتن یک حساب پسانداز در بانک است. بانکها به شما اجازه میدهند تا درصدی از داراییهای خود را در یک حساب پسانداز، بهعنوان سود دریافت کنید. در واقع بانکها، از پول شما برای وام دادن و یا اهداف دیگر استفاده میکنند و مقداری از سود آن را به شما میپردازند.
از این رو مفاهیم استیکینگ یا سهام گذاری، برای افراد چندان بیگانه نیست. دنیای ارزهای دیجیتال تمایل دارد تا اصطلاحات جدیدی را برای مفاهیم قدیمی ایجاد کند.