بازار ارزهای دیجیتال و بورس آمریکا، بهویژه شاخصهای معروفی مانند اساندپی ۵۰۰ (S&P 500) و نزدک (Nasdaq)، به دلیل تأثیرپذیری از عوامل اقتصادی کلان و رفتار سرمایهگذاران، در سالهای اخیر ارتباطات قابلتوجهی را نشان دادهاند. این مقاله به بررسی ابعاد مختلف این رابطه میپردازد. با درک میزان همبستگی کریپتوکارنسی با بورس آمریکا میتوان تصمیمات آگاهانهتری در سرمایهگذاری گرفت.
تفاوتهای اساسی بازار کریپتو و بورس آمریکا
بازار کریپتو و بورس آمریکا از نظر ساختار و عملکرد تفاوتهای بنیادینی دارند:
ماهیت داراییها
بورس آمریکا بر معاملات سهام شرکتها، اوراق قرضه و ابزارهای مالی سنتی متمرکز است، در حالی که کریپتو به ارزهای دیجیتال مبتنی بر بلاکچین اختصاص دارد.
ساعات فعالیت
بازار کریپتو به صورت ۲۴ ساعته و ۷ روز هفته فعال است، اما بورس آمریکا در ساعات مشخصی (دوشنبه تا جمعه، ۹:۳۰ صبح تا ۴ بعدازظهر به وقت شرقی) عمل میکند.
نظارت و مقررات
بورس تحت نظارت نهادهایی مانند کمیسیون بورس و اوراق بهادار (SEC) قرار دارد، در حالی که بازار کریپتو به دلیل ماهیت غیرمتمرکز، کمتر تنظیمشده است.
نوسانات قیمتی
کریپتو به دلیل عرضه محدود و نوظهور بودن، نوسانات قیمتی بیشتری نسبت به سهام دارد.
این تفاوتها باعث میشود که واکنش این دو بازار به رویدادهای اقتصادی گاهی متفاوت باشد، اما شباهتهایی نیز وجود دارد.
همبستگی بین بازار کریپتو و بورس آمریکا
دادههای تاریخی نشان میدهند که بازار کریپتو، بهویژه بیتکوین، در دورههایی با شاخصهای بورسی مانند نزدک و اساندپی ۵۰۰ همبستگی داشته است:
رفتار در بحرانها
در مارس ۲۰۲۰، طی همهگیری کرونا، بیتکوین و اساندپی ۵۰۰ هر دو افت شدیدی را تجربه کردند، که نشاندهنده واکنش مشابه به شوکهای اقتصادی است.
عوامل کلان اقتصادی
نرخ بهره فدرال رزرو، تورم و سیاستهای پولی بر هر دو بازار اثر میگذارند. برای مثال، افزایش نرخ بهره تمایل به سرمایهگذاری در داراییهای پرریسک مانند کریپتو و سهام تکنولوژی را کاهش میدهد.
رابطه با نزدک
بیتکوین گاهی رفتار مشابهی با نزدک، که میزبان شرکتهای فناوری است، نشان داده، زیرا هر دو به سرمایهگذاران ریسکپذیر وابستهاند.
با این حال، این همبستگی ثابت نیست و کریپتو در دورههای صعودی گاهی مستقل از بورس عمل میکند.
تأثیر شاخص قیمت مصرفکننده (CPI) بر هر دو بازار
شاخص قیمت مصرفکننده (CPI) بهعنوان معیاری برای تورم، بر کریپتو و بورس اثر میگذارد:
افزایش تورم
بالا رفتن CPI معمولاً فشار بر داراییهای پرریسک مانند سهام و کریپتو را افزایش میدهد، زیرا سرمایهگذاران به سمت داراییهای امنتر مانند اوراق قرضه حرکت میکنند.
کریپتو و تورم
برخی بیتکوین را به دلیل عرضه محدودش محافظی در برابر تورم میدانند، بر خلاف سهام که تحت تأثیر سیاستهای مالی شرکتها و دولتهاست. با این حال، این دیدگاه در کوتاهمدت به دلیل نوسانات بالای کریپتو همیشه صادق نیست.
تحلیل CPI برای پیشبینی روندهای هر دو بازار حیاتی است.
نقش سرمایهگذاران نهادی در همگرایی بازارها
ورود سرمایهگذاران نهادی به کریپتو باعث نزدیکتر شدن رفتار این بازار به بورس شده است:
صندوقهای سرمایهگذاری
صندوقهای قابلمعامله (ETF) بیتکوین و اتریوم، مانند آنچه توسط گریاسکیل (Grayscale) عرضه شده، سرمایهگذاری در کریپتو را مشابه سهام آسانتر کردهاند.
تأثیر شرکتهای بزرگ
سرمایهگذاری شرکتهایی مانند تسلا یا میکرواستراتژی (MicroStrategy) در بیتکوین باعث شده که تغییرات قیمت کریپتو گاهی بر سهام این شرکتها اثر بگذارد و بالعکس.
پذیرش گستردهتر
بانکهایی مانند جیپیمورگان (JPMorgan) با ارائه خدمات کریپتو، این بازار را به سیستم مالی سنتی متصلتر کردهاند.
این روند نشاندهنده ادغام تدریجی کریپتو در ساختارهای مالی سنتی است.
تأثیر اخبار و اینفلوئنسرها
اخبار و اظهارات افراد تأثیرگذار نقش مهمی در نوسانات هر دو بازار دارند:
ایلان ماسک: توئیتهای ماسک درباره بیتکوین یا دوجکوین بارها باعث جهش یا افت قیمت کریپتو شده و گاهی سهام شرکتهای مرتبط مانند تسلا را نیز تحت تأثیر قرار داده است.
اعلامیههای نظارتی: تصمیمات فدرال رزرو یا SEC، مانند تأیید یا رد ETFهای کریپتو، میتوانند به طور همزمان بر کریپتو و سهام شرکتهای بلاکچین اثر بگذارند.
رسانههای مالی: پوشش گسترده رسانههایی مانند سیانبیسی درباره کریپتو میتواند احساسات بازار را تقویت یا تضعیف کند، مشابه تأثیرشان بر بورس.
این پویایی نشان میدهد که هر دو بازار به شدت به روانشناسی سرمایهگذاران وابستهاند.
قوانین و مقررات در آمریکا
مقررات در آمریکا تأثیر عمیقی بر هر دو بازار دارد:
نظارت SEC
کمیسیون بورس و اوراق بهادار در حال تدوین قوانینی برای کریپتو است، از جمله طبقهبندی برخی ارزها به عنوان اوراق بهادار. این میتواند پذیرش کریپتو را در بورس تسهیل یا محدود کند.
تأیید ETFها
تأیید صندوقهای قابلمعامله بیتکوین در سالهای اخیر باعث افزایش سرمایهگذاری در کریپتو شده و همبستگی با بورس را تقویت کرده است.
مالیات
قوانین مالیاتی بر سود کریپتو و سهام، رفتار سرمایهگذاران را شکل میدهد. برای مثال، مالیات بر سود سرمایه (Capital Gains Tax) در آمریکا بر هر دو بازار اثر میگذارد.
این مقررات میتوانند مسیر آینده این دو بازار را تعیین کنند.
تأثیر فناوری بلاکچین بر بورس
فناوری بلاکچین، که زیربنای کریپتو است، به طور مستقیم و غیرمستقیم بر بورس اثر میگذارد:
کاربرد در بورس: برخی بورسها مانند بورس استرالیا (ASX) از بلاکچین برای تسویه معاملات استفاده میکنند، که کارایی را افزایش میدهد و هزینهها را کاهش میدهد.
سهام شرکتهای بلاکچین: شرکتهایی مانند کوینبیس (Coinbase) و ریوت بلاکچین (Riot Blockchain) که در بورس آمریکا معامله میشوند، پلی بین کریپتو و بورس ایجاد کردهاند. وقتی قیمت بیتکوین افزایش مییابد، سهام این شرکتها نیز معمولاً رشد میکند.
نوآوری مالی: بلاکچین امکان ایجاد ابزارهای مالی جدید مانند توکنسازی داراییها (Asset Tokenization) را فراهم کرده، که میتواند ساختار بورس را در آینده تغییر دهد.
این تأثیر نشاندهنده پتانسیل بلاکچین برای تحول سیستمهای مالی سنتی است.