صندوقهای قابل معامله در بورس (Exchange-Traded Funds) یا ETF، ابزارهایی مالی هستند که به سرمایهگذاران امکان میدهند در داراییهای متنوع از جمله ارزهای دیجیتال سرمایهگذاری کنند. این صندوقها به دلیل سهولت، نقدشوندگی و تنوعبخشی، در سالهای اخیر محبوبیت زیادی پیدا کردهاند. در این مقاله، ETFهای ارزهای دیجیتال را بررسی میکنیم.
صندوق قابل معامله در بورس (ETF) چیست؟
صندوقهای قابل معامله در بورس، ابزارهایی هستند که مانند سهام در بازار بورس معامله میشوند و سبدی از داراییها مانند سهام، اوراق قرضه یا ارزهای دیجیتال را در بر میگیرند. ETFهای ارزهای دیجیتال به طور خاص، قیمت ارزهایی مانند بیتکوین (Bitcoin) یا اتریوم (Ethereum) را دنبال میکنند و به سرمایهگذاران اجازه میدهند بدون خرید مستقیم رمزارزها، در این بازار سرمایهگذاری کنند. این صندوقها در بورسهای معتبر جهانی مانند بورس نیویورک (NYSE) یا تورنتو (TSX) معامله میشوند و تحت نظارت نهادهای قانونی هستند.
تاریخچه ETFهای ارزهای دیجیتال
ایده ETFهای ارزهای دیجیتال از اوایل دهه ۲۰۱۰ مطرح شد. برادران وینکلواس (Winklevoss) در سال ۲۰۱۳ برای راهاندازی ETF بیتکوین تلاش کردند، اما کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) آن را رد کرد. در سال ۲۰۲۱، کانادا اولین ETF بیتکوین را تأیید کرد و در سال ۲۰۲۴، SEC چندین ETF اسپات بیتکوین را در آمریکا پذیرفت که نقطه عطفی برای پذیرش رمزارزها در بازارهای مالی بود.
انواع ETFهای ارزهای دیجیتال
ایتیافهای ارزهای دیجیتال در انواع مختلفی عرضه میشوند که هر کدام ویژگیها و کاربردهای خاص خود را دارند. شناخت این انواع به سرمایهگذاران کمک میکند تا گزینهای متناسب با نیازهای خود انتخاب کنند.
ETFهای اسپات (Spot ETFs)
این صندوقها مستقیماً ارز دیجیتال را خریداری و نگهداری میکنند و ارزش آنها به قیمت لحظهای رمزارز وابسته است. برای مثال، یک ETF اسپات بیتکوین، بیتکوین واقعی در اختیار دارد.
ETFهای آتی (Futures-Based ETFs)
این نوع ETFها بر قراردادهای آتی (Futures Contracts) مبتنی هستند و به جای نگهداری رمزارز، به پیشبینی قیمت آن در آینده وابستهاند. این صندوقها معمولاً ریسک بیشتری دارند.
ETFهای ترکیبی (Hybrid ETFs)
این صندوقها ترکیبی از چند ارز دیجیتال یا داراییهای مرتبط مانند سهام شرکتهای بلاکچین را شامل میشوند و برای تنوعبخشی به سرمایهگذاری طراحی شدهاند.
مزایای ETFهای ارزهای دیجیتال
ETFهای ارزهای دیجیتال مزایای متعددی دارند که آنها را به گزینهای جذاب برای سرمایهگذاران تبدیل کرده است. این ویژگیها سرمایهگذاری در رمزارزها را سادهتر و امنتر میکنند.
سهولت سرمایهگذاری
ETFها به سرمایهگذاران اجازه میدهند بدون نیاز به دانش فنی در مورد کیفپولهای دیجیتال یا صرافیهای رمزارز، در بازار ارزهای دیجیتال مشارکت کنند. خرید ETF مانند خرید سهام در بورس است.
نقدشوندگی بالا
ETFها در طول ساعات معاملاتی بورس قابل خرید و فروش هستند و نقدشوندگی بالایی ارائه میدهند، که برای سرمایهگذارانی که به سرعت نیاز به تبدیل دارایی دارند، عالی است.
امنیت و نظارت قانونی
این صندوقها تحت نظارت نهادهای مالی معتبر فعالیت میکنند و در مقایسه با صرافیهای رمزارز که ممکن است هک شوند، امنیت بیشتری دارند.
تنوعبخشی
ایتیافها معمولاً شامل سبدی از داراییها هستند که ریسک سرمایهگذاری را کاهش میدهد. برای مثال، یک ETF ممکن است چندین ارز دیجیتال را پوشش دهد تا از نوسانات یک ارز خاص جلوگیری کند.
معایب ETFهای ارزهای دیجیتال
با وجود مزایای متعدد، ETFهای ارزهای دیجیتال معایبی نیز دارند که سرمایهگذاران باید پیش از ورود به این بازار آنها را در نظر بگیرند.
کارمزدها
ETFها شامل کارمزدهای مدیریتی و معاملاتی هستند که میتوانند سود سرمایهگذاری را کاهش دهند. این کارمزدها در مقایسه با خرید مستقیم رمزارز بالاتر هستند.
محدودیتهای زمانی
برخلاف بازار ارزهای دیجیتال که ۲۴ ساعته فعال است، ETFها تنها در ساعات معاملاتی بورس قابل معاملهاند که میتواند محدودیت ایجاد کند.
ریسک تمرکز
برخی معتقدند ETFهای بیتکوین ممکن است به تمرکز این ارز در دست نهادهای مالی بزرگ منجر شوند و فلسفه غیرمتمرکز بودن رمزارزها را تضعیف کنند.
نحوه عملکرد ETFهای ارزهای دیجیتال
ETFهای ارزهای دیجیتال توسط شرکتهای مدیریت دارایی ایجاد میشوند که داراییهای پایه مانند بیتکوین یا قراردادهای آتی را خریداری میکنند و سهام صندوق را در بورس عرضه میکنند. سرمایهگذاران با خرید این سهام، به طور غیرمستقیم در داراییهای صندوق سرمایهگذاری میکنند. ارزش سهام ETF به ارزش داراییهای پایه وابسته است و روزانه بر اساس عرضه و تقاضا نوسان میکند.