این روزها از سلبریتیها و سیاستمدارها گرفته تا افراد مختلف در حوزههای تخصصی همگی تمایل خاصی به توکنهای غیرمثلی نشان دادهاند. حتی برخی از آنها میلیونها دلار خرج خرید آنها کردهاند. سوال اینجا است که آیا با ماهیت این توکنها آشنایی دارید؟ چقدر از توکنهای غیرمثلی و نحوه معامله آنها میدانید؟ آینده این نوع از داراییهای دیجیتال را چطور ارزیابی میکنید؟ ما اینجا هستیم تا پاسخ تمام سوالات پیرامون توکنهای غیر مثلی را بدهیم.
توکن غیرقابل معاوضه چیست؟
توکن غیرقابل معاوضه (Non-fungible token) واحد معاملاتی است که تنها یک نسخه از آن موجود است و به جز آن یک نسخه، نسخه دیگری از آن برای معامله وجود ندارد. برای تعریف دقیقتر و راحتتر آن، بهتر است با یک مثال موضوع را برایتان شرح دهیم.
بسیاری از ارزهای دیجیتالی که امروزه از آنها برای معاملات خود استفاده میکنیم از نسخههای مشابه خود استفاده میکنند. بیت کوین، اتریوم، سولانا و … ارزهایی هستند که تنها یک نسخه از آنها موجود نیست و میلیونها نسخه یکسان از هر کدام از آنها برای مبادلات موجود است. حدود 21 میلیون واحد یکسان از بیت کوین در بلاکچین آن تعریف شده که قابل استخراج است. این موارد در مورد ارزهای ذکر شده دیگر نیز صدق میکند که به صورت محدود یا نامحدود واحدهای معاملاتی دارند.
این درحالی است که توکنهای غیرمثلی تنها از یک نسخه انحصاری استفاده میکنند و تنها آن یک نسخه موجود است. در اصل تعریفی مانند یک اثر هنری (تابلو نقاشی، مجسمه و …) دارند و چند نمونه از آنها موجود نیست. یکی از دلایل محبوبیت آنها نزد سلبریتیها هم همین تک بودن آنها است.
توکن غیرقابل معاوضه و قابل معاوضه چه تفاوتی با هم دارند؟
توکنهای قابل معاوضه در اصل همان داراییهای دیجیتالی هستند که نسخههایی همانند آنها برای معامله وجود دارد. توضیحاتی که در بالا در مورد بیت کوین و دیگر ارزها ارائه شد. به عبارتی دیگر توکن قابل معاوضه، نسخهای شبیه به خود را دارا است اما این موضوع در مورد توکنهای غیرقابل معاوضه صدق نمیکند.
کاربردهای NFT چیست؟
در ابتدای معرفی توکنهای غیرمثلی کاربرد چندانی برای آنها وجود نداشت اما به مرور زمان به گستره استفاده از آنها اضافه شد. در این بخش برخی از کاربردهای توکنهای غیرقابل معاوضه را میخوانید:
بازیهای مبتنی بر بلاکچین
قطع به یقین مهمترین و رایجترین کاربرد توکن های غیرمثلی در انجام بازیهای رایانهای است. بازیهایی که برای انجام آنها نیاز به خرید و فروش NFT هایی در درون محیط بازی دارید و در ازای بردن برخی مراحل پاداش دریافت میکنید. با ظهور متاورس به عنوان یک پروژه جدید و نوپا، توکنهای NFT در محیط بازیها رایجتر از قبل شده است.
جنبه نمادین
بخش بزرگی از توکنهای غیرمثلی جنبه نمادین دارند و عدهای حتی کلکسیونر آنها هستند. توکنهای NFT که این روزها سلبریتیها مشغول خرید آنها هستند در این دسته میگنجند. به طور کلی توکنهای غیرمثلی که در این دسته هستند کاربرد به خصوصی ندارند و بیشتر برای خرید و فروش بین افراد باب شدهاند که هدف از انجام این کار افزایش قیمت شدید آنها است.
تشخیص هویت
یکی دیگر از کاربردهای توکنهای NFT تشخیص هویت افراد است. همانطور که حدس زدید از آن جایی که تنها یک نسخه از هر توکن غیرقابل معاوضه وجود دارد، پس برای شناسایی هویت افراد دارنده آن کاربردی است. مثلا علی مالک توکن غیر مثلی X است. ارائه توکن X در هر جایی، مشخصکننده هویت مالک آن خواهد بود.
توکن غیرقابل معاوضه چه مزایا و معایبی دارد؟
توکن های غیرقابل معاوضه مزایا و معایبی دارند که در ادامه برخی از این موارد را خواهید شناخت. مزایای NFT ها به شرح زیر است:
- خرید و فروش آسان
- احتمال افزایش بهای آن به طور معمول بالا است.
- استفاده در بازیها برای کسب درامد و امتیاز
معایب توکن غیرقابل معاوضه نیز معاوضه به شرح زیر است:
- عدم سازماندهی بسیاری از آنها و صرفا نمادین بودن
- عدم کاربرد بسیاری از آنها در خارج از محیطهای اختصاصی طراحی شده (محیط بازی)
بهترین پروژههای NFT کدام ها هستند؟
ممکن است با پروژههای مبتنی بر NFT اشنایی نداشته باشید. در ادامه به توضیح و معرفی چند پروژه مهم در این حوزه دقت کنید:
1.دیسترالند (Dcentraland)
در این پروژه فوقالعاده که سرو صدای زیادی هم به پا کرده است میتوانید زمینهای دیجیتالی را خرید و فروش کنید واز این امتیاز استفاده کنید. حتی میتوانید موارد دیگری که به عنوان NFT در نظر گرفته شده است معامله کنید.
2.کریپتوکیتیز (CryptoKitties)
یکی از پروژههای گیمینگ موفق که در آن گیمر باید گربههای مجازی را جمع آوری کند. کریپتوکیتیز در اصل بازی مبتنی بر NFT است که در آن گربهها را خرید و فروش میکنید.
3.اکسی اینفینیتی (Axie Infinity)
یک بازی موفق بلاکچینی که با عبور از مراحل مختلف پاداش دریافت میکنید. البته دریافت پاداش بستگی به میزان مهارت شما در پیروزی دارد. در این بازی آنلاین میتوانید توکنهای غیرمثلی را بخرید و از آنها برای انجام بازی استفاده کنید.
آینده NFT چطور پیشبینی میشود؟
قضاوت درباره آینده NFT ها شاید چندان کار آسانی نباشد چرا که آینده این داراییها به عوامل مختلفی وابسته است. مهمترین عاملی که تعیینکننده وضعیت توکنهای غیرمثلی خواهد بود، آینده ارزهای دیجیتال و بازار کریپتوکارنسی است. رشد یا شکست این بازار آینده NFT ها را به طور قطع مشخص میکند. در صورت شکست و افت فاحش ارزهای دیجیتال مطرح، شکست پروژههای مبتنی بر توکنهای غیر مثلی حتمی خواهد بود.
از دیگر فاکتورهای مهم تعیینکننده میتوان به فاکتورهای ثانویه یا شرایط بازار اشاره کرد. به عنوان مثال در حال حاضر شرایط بازار به شدت برای این توکنها مناسب شده و با ظهور پروژه متاورس، به استفاده از NFT ها قوت بخشیده شده است. باید دید آیا در آینده پروژههای قدرتمند دیگری همانند متاورس مطرح خواهند شد یا خیر.
چطور توکن NFT بخریم؟
برای خرید توکنهای غیرمثلی سایتها و پلتفرمهایی وجود دارند که به طور اختصاصی برای این کار ساخته شدهاند. همچنین پلتفرمهایی نیز وجود دارند که در کنار فروش رمزارزها و توکنهای قابل معاوضه، توکنهای غیرقابل معاوضه را نیز در دسترس قرار داده اند. در اینجا با تعدادی از این پلتفرمها آشنا خواهید شد:
اوپن سی (Open Sea)
شاید بتوان گفت معروفترین بستر برای خرید و فروش توکنهای غیرمثلی اوپن سی است. در اوپن سی قادر خواهید بود با بیش از 150 ارز دیجیتال هر توکنی که میخواهید خرید و فروش کنید. این وبسایت به شما اجازه میدهد که در صورت دلخواه، توکن غیر مثلی خود را ایجاد کنید.
اکسی اینفینیتی (Axie Infinity)
اکسی اینفینیتی که به عنوان یک بازی اینترنتی بر بستر بلاکچین شناخته میشود، قابلیت خرید و فروش توکنهای غیر قابل معاوضه را فراهم کرده است. در اصل Axie Marketplace برای این امر طراحی شده تا بتوانید اکسیهای مورد نظر خود را خرید و فروش کنید. همچنین در این بازار میتوانید زمین ها و بسیاری از ابزارهای دیگر را به عنوان NFT معامله کنید.
در یک نگاه
توکنهای غیرمثلی طی یکسال اخیر محبوبیت بیشتری پیدا کردهاند و مردم بیش از پیش آنها را شناختهاند. دراین مطلب به توضیحاتی درباره این داراییهای مهم پرداخته شد و نحوه خرید و استفاده از NFT ها را تا حدی آموختید. اگر سوالی در مورد این داراییها دارید آن را با ما در میان بگذارید.